Kalender

[SimonH]

hallo mede-forummers,

Sinds begin dit jaar bouw ik aan mijn baan Heußenstein. In dit draadje komen de verhalen die zich afspelen in en rond Heußenstein.

In mijn bouwdraadje heb ik al iets geschreven over de historie van Heußenstein.

Ik kopieer het grootste stuk ervan even (gemak dient de mens)

Heußenstein

Een stukje geschiedenis
Heußenstein is een van oorsprong agrarisch plaatsje in het dal van het riviertje de Abu. Waar de naam Abu vandaan komt weet niemand meer. De eerste spoorwegen in Duitsland gingen ook nog ongemerkt aan Heußenstein voorbij. Sowieso zou het nog tot de jaren '60 van de 19e eeuw duren voordat de eerste spoorlijnen in de buurt van het Zwarte Woud kwamen. Het uitbreken van de Frans-Duitse oorlog deed de aanleg van verdere spoorlijnen uitstellen. Na de oorlog werd snel de Schwarzwaldbahn (1875) en het eerste deel van de Elztalbahn (1875) voltooid. Heußenstein zag zich nu aan drie kanten omringd door spoorlijnen. Door het toegenomen belang van de bouwbouw in de omgeving, vond Heußenstein dat het aansluiting op het spoorwegnet verdiende. Dit geschiedde al snel: in 1885 werd de Offenburg-Heußenstein-Bahn geopend. Deze lijn werd al snel zo succesvol, dat Heußenstein ontsloten werd met een tweede, doorgaande lijn. De Abutalbahn verbond voortaan de Rheintalbahn en de Schwarzwaldbahn.

In 1901 werd de Elztalbahn een stuk verlengd, naar Elzach, met het voornemen de lijn door te trekken naar de Schwarzwaldbahn. Dankzij de invloedrijke lobby en financiering van het Heußensteinse bedrijfsleven, werd de Elztalbahn uiteindelijk niet verlengd naar de Schwarzwaldbahn, maar naar Heußenstein. Dit betekende wel dat doorgaande treinen in Heußenstein kop dienden te maken - wat de Heußensteinse investeerders eerder als voordeel zagen (werkgelegenheid).


De spoorkaart van Heußenstein en omgeving.
3 = Schwarzwaldbahn
6 = Rheintalbahn
15 = Abutalbahn
16 = Offenburg-Heßenstein-Bahn
17 = Elztalbahn

Na de geallieerde inval tijdens de Tweede Wereldoorlog lag de frontlinie niet ver bij Heußenstein vandaan. De Abutalbahn was een belangrijke aanvoerroute voor het front. Dit bleef natuurlijk niet onopgemerkt tijdens de patrouilles van de RAF. Op een herfstavond bij volle maan werd een trein, beladen met munitie, met een voltreffer geraakt, terwijl deze net de lange gemetselde brug over de Abu passeerde. Van trein en brug was niets meer over.

Na de Tweede Wereldoorlog werd besloten dat de westelijke tak van de Abutalbahn, die nooit echt veel treinverkeer had gekend, niet meer te reactiveren. Delen van het spoor werden opgebroken om schade aan trajecten elders te herstellen.

Heußenstein nu
Anno 1957 is Heußenstein een regionaal belangrijke plaats. In de directe omgeving bevindt zich een grote steengroeve en veel bosbouw, wat de nodige banen oplevert. Bovendien is recent besloten dat de Abutalbahn weer wordt hersteld. Grote delen van het traject zijn opgebroken, welke eerst weer opnieuw moeten worden aangelegd, voordat begonnen kan worden met herstel van de brug - er is geen mogelijkheid de locatie van de brug over de weg te bereiken.

Het treinverkeer
Heußenstein is, zoals gezegd, een plaats met alleen regionaal belang. Doordat het westelijke gedeelte van de Abutalbahn niet meer in gebruik is, functioneert het station nu als kopstation, waar maar liefst drie lijnen samenkomen. In principe doen alleen regionale treinen het station aan. Op het moment wordt echter gewerkt aan het moderniseren en elektrificeren van de Rheintalbahn. Daardoor worden geregeld treinen omgeleid via Heußenstein. Deze treinen dienen kop te maken op het station van  Heußenstein.  Heußenstein heeft geen draaischijf – van oorsprong werd in  Heußenstein eigenlijk alleen door tenderlocomotieven kop gemaakt. Net ver buiten  Heußenstein ligt een grote steengroeve (Belle Werke) met in twee richtingen een spooraansluiting. Hier wordt door  de locomotieven met getrokken tender gedriehoekt. Een wat omslachtige procedure, vooral voor doorgaande treinen. Soms wordt er simpelweg van locomotief gewisseld, zodat de trein snel weer verder kan rijden. De achterblijvende locotief heeft dan alle tijd om rustig te driehoeken en zich te laten verzorgen in het kleine depot van Heußenstein. Zodra de volgende trein arriveert, kan de loc, voorzien van verse voorraaden (en de machnist en stoker van verse koffie) deze trein weer trekken.

Alvast een paar plaatjes om een beetje in de stemming te komen:








Wordt (snel) vervolgd met meer...

groeten Simon

[Ruud K]

Top!!

Groet,
Ruud

[jerrytrein]

weer een verhaal lijn en baa bouw 

[Basilicum]

Welkom bij het schrijversgilde, Simon.

Groet,
Bas

[tijgernootje]

Ben benieuwd wat daar allemaal gaat gebeuren 

[SimonH]

Overname van materieel
De particuliere spoorweg tussen Dreibergen en Tauben leidde al jaren een zieltogend bestaan. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd, als gevolg van kolentekort, het reizigersvervoer zelfs geheel gestaakt. Destijds werden al enkele locomotieven overgenomen. Eén van de locomotieven kwam als reservelocomotief in Heußenstein terecht. De locomotief is nooit veel gebruikt. Alweer vele jaren geleden werd de ketel afgekeurd. Sindsdien staat de locomotief op een zijspoor, officieel in afwachting van een definitieve beslissing.

Kort na de Tweede Wereldoorlog werd de bediening van de lijn Dreibergen - Tauben definitief gestaakt.


[/i[Ligging van de spoorlijn Dreibergen-Tauben


De locomotief van het type "3029". Het is duidelijk, dat de volgende bestemming de oudijzerhandel zal zijn. Zelfs het aandrijfwerk is al verdwenen.


Op de vroege ochtend van vrijdag 16 augustus staat Franz gereed op spoor 3 met de BR 86. De directie heeft besloten het nog rijvaardige materieel over te nemen van de ter ziele gegane spoorwegmaatschappij. Een deel van het materieel zal in Heußenstein worden gestald.

"Güte Fahrt, Franz. Je zult wel even onderweg zijn in de ochtendspits. Hopelijk kun je toch een beetje vlot doorrijden op de knooppunten", zegt Fahrdienstleider Gunther.
"Ik hoop het ook. We zien het wel. Ik heb het grootste deel van de dag voor dit klusje. Als het goed is staan de rijtuigen die we overnemen direct klaar, zodat het allemaal niet teveel tijd in beslag neemt".
"Wat gaat er hier eigenlijk met de rijtuigen hier gebeuren? Weet je dat?"
"Keine ahnung. Ik neem aan dat Vorsteher Paul wel een plannetje klaar heeft liggen".
"Natuurlijk heeft hij dat. Die laat echt niets aan het toeval over".
"Nou Franz, het is jouw vertrektijd. Tot vanmiddag"


De BR 86 staat op spoor 3, gereed voor vertrek

Aan het eind van de middag, uren later dan gepland, keert Franz weer terug.


Binnenkomt van de trein op spoor 4. Op spoor 5 staat een BR 24. De locomotief heeft net kolen en water ingenomen, en zal straks de arbeidstrein naar Offenburg trekken.

Franz brengt de trein tot stilstand en informeert bij de Fahrdienstleiter van dienst, Helmut, wat er verder gaat gebeuren.
"Nou Franz, je zult wel moe zijn. Je kunt de rijtuigen afkoppelen en de loc op spoor 4a zetten, dan regelen wij het hier verder wel".
"Bedankt Helmut. Dat ga ik zeker doen".
"Geniet van je avond. Tot morgen denk ik?"
"Ja, morgen mag ik weer. Vroeg uit de veren voor de vroege dienst".

Franz laat er geen gras over groeien. Rangeerder Johann komt aangesneld om de rijtuigen los te koppelen, en Frans rijdt rustig naar het kopspoortje 4a.


De BR 86 op spoor 4a


Vorsteher Paul komt zich er persoonlijk mee bemoeien, om er zeker van te zijn dat alles in goede banen wordt geleid. De man heeft moeite met delegeren.

"Johann, we gaan het volgende doen. De rijtuigen zijn nog niet geschikt om bij ons dienst te doen. In de loods hebben de de ruimte om het benodigde werk zelf te doen. De directie heeft ons laten weten, dat het allemaal geen haast heeft. Wil jij met de Köf twee rijtuigen op spoor 5b zetten, en één rijtuig kan direct naar de loods. De werkplaats weet dat je er zo aankomt".
"Doe ik. Helmut had me al gevraagd de Köf klaar te zetten"
"Zo, dat het Helmut dus goed onthouden. Voor de verandering"

Hoofdschuddend loopt Paul weg.

"Wat heeft die nou opeens?", vraagt Johann aan Helmut
"Vorige week was ik een kleinigheidje vergeten. En je weet het, bij Paul blijft zoiets lang hangen"
"dat is zo ja"


Johann had de Köf al klaar gezet op spoor 1

Het spoor is vrij, waardoor Johann vlot naar spoor 4 kan rijden.


De Köf wordt aangekoppeld

Nu is het nog even wachten totdat machinist Heinrich spoor 5 vrij maakt. Hij krijgt toestemming om te vertrekken naar Belle Werke. Hier zal hij driehoeken, om zo met de schoorsteen voor weer gereed te zijn voor de volgende rit


De BR 24 rijdt achteruit naar Belle Werke

Het spoor wordt nog niet vrijgegeven aan Johann. Eerst komt nog een goederentrein binnen. Zodra deze is gepasseerd, kan Johann vertrekken



De goederentrein passeert...


... en komt tot stilstand op spoor 2.


Johann rijdt achteruit richting de loods


De achterste twee rijtuigen worden achtergelaten op spoor 5b


En het laatste rijtuig gaat de loods in




Na de gedane arbeid rijdt Johann weer weg met de Köf, de rijtuigen achterlatend.


Naar het schijnt wordt binnenkort ook nog een tweede locomotief van het type 3029 overgenomen en in Heußenstein gestald. De voorbereidingen voor dit transport zijn in volle gang. Deze 3029 is niet rijvaardig, waardoor het eventuele transport met een koude locomotief plaats zal moeten vinden. Geen gemakkelijke klus dus.

groeten Simon

[Ruud K]

 

Groet,
Ruud

[Ronaldk]

Goed bezig! 

[ex44]

Ja, goed verhaal en mooie plaatjes! 

[gvandersel]

Leuk verhaal. Als "buurman" hoop ik nog eens een trein heen en weer te kunnen laten rijden.
Succes met de verhalen .

Groet,

Gerard van der Sel.

[SimonH]

Bedankt voor jullie leuke reacties 

Ook vandaag vielen er weer genoeg treinen te zien in Heußenstein.

Rijnbrug
Ooit overspanden maar liefst spoorbruggen de Rijn tussen Duitsland en Frankrijk. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de bruggen, vaak door de terugtrekkende Duitsers, verwoest. Kort na de oorlog werd al snel de Rheinbrücke Wintersdorf hersteld. Eén brug was natuurlijk wat weinig. De Frans-Duitse betrekkingen verbeterden, en ook de Navo vroeg Duitsland en Frankrijk zorg te dragen voor betere verbindingen. In 1956 werd de rijnbrug bij Strasbourg hersteld, in 1957 gevolgd door een geheel nieuwe brug: tussen Saint Laurent en Offenburg werd een tweede brug aangelegd, niet ver bij de brug bij Strasbourg vandaan.

Het is september 1957. De brug is feestelijk geopend met een luxe trein, vol met hoogwaardigheidsbekleders. De dagelijkse treindienst wordt hoofdzakelijk uitgevoerd door de DB, die hiervoor meestal een railbus inzet.

De railbus naar Saint Laurant staat klaar voor vertrek. Volgens de dienstregeling zal eerst de BR 86 met donderbussen vertrekken, kort daarna gevolgd door de goederentrein. De gemengde goederentrein heeft enkele wagens uitgewisseld in Heußenstein en vertrekt weer richting Arbeitshove.


drukte in Heußenstein



[/i]De stoptrein naar Arbeitshove vertrekt[/i]


De Railbus wacht nog tot het tijd is om te vertrekken. Op de achtergrond vertrekt de goederentrein richting Arbeitshove.

Even later wordt ook aan Franz, die deze eerste reguliere rit naar Saint Laurant mag verzorgen, het vertreksignaal gegeven.


Later op de dag keert Heinrich weer terug met de stoptrein

groeten Simon

[g-j]

Franz en zijn trein zijn veilig en volgens dienstregeling in Saint Laurent (Grensverkeer) aangekomen.

Gert-Jan

[SimonH]

Grensverkeer

De eerste rit tussen Heußenstein en Saint Laurant is goed verlopen. Zo goed zelfs, dat in Offenburg in allerijl een bijwagen bijgeplaatst diende te worden. De railbus zat tot de nok toe gevuld met Duitsers, die gelokt werden door een advertentie in de Heußensteiner Zeitung waarin de Heußensteiners naar Saint Laurant werden gelokt met een verrassingspakket voor iedereen.

Terwijl de Duitsers zich vermaken in Saint Laurent, keert de railbus met Franz op de bok weer terug naar Heußenstein. Aan boord slechts een paar Fransen. In Offenburg wordt de bijwagen weer afgekoppeld om dienst te doen in een volgende trein.

Frans is in zijn nopjes dat hij deze treinrit mocht rijden, en al helemaal dat hij op het station ook een verrassingspakket kreeg. Hij had nog net even tijd om in het pakket te kijken, voordat het alweer tijd was om te vertrekken. Een flesje wijn, brie, camembert en een typisch Frans worstje.

Neuriënd nadert Franz Heußenstein. Daar wacht hem een onveilig sein. Franz ziet tot zijn verbazing dat spoor 2 bezet werd gehouden door een sneltrein. "waarom vertrekt deze niet gewoon vanaf spoor 3, zoals altijd?" vraagt Franz zichzelf af. "Nu zou het toch mooi zijn als ik even een telefoon kon pakken om naar Helmut te bellen. Maar ja dat zal er wel nooit van komen" zo mijmert hij verder. "en natuurlijk is nu net spoor 1 buiten gebruik. Hopelijk schiet het een beetje op met de werkzaamheden, dan hebben we dit soort gedonder niet meer. Nou ja, de sneltrein zal wel snel vertrekken. "


Spoor 2 is bezet door de sneltrein


De BR 24 met de sneltrein, die uit slechts twee rijtuigen bestaat

Niet veel later vertrekt de sneltrein. Geen zware klus voor de BR 24. Direct nadat de sneltrein is vertrokken, krijgt Franz een veilig sein, en rijdt hij rustig het station binnen. In de verte maakt is de sneltrein de Wisselstraat bijna gepasseerd waarna de snelheid kan worden opgevoerd.


Binnenkomt van de railbus uit Saint Laurent

Frans stapt uit en wordt op het perron begroet door Paul. "Hallo Herr Derks, wat een verassing u hier te treffen". "Franz, met jouw treinrit heb je Duitsland en Frankrijk weer iets dichter bij elkaar gebracht. Namens de directie wil ik je een kleinigheidje overhandigen". De verbaasde Frans krijgt een pakketje aangereikt met een aantal uitstekende lokale bieren. "zo, dat wordt een leuk weekend", denkt Franz bij zichzelf. "Nou bedankt, dit had ik niet verwacht. Even een vraag uit nieuwsgierigheid: waarom vertrok de sneltrein vanaf spoor 2?". "Ja, dat was best vervelend", antwoordde Paul, "De trein uit Arbeitshove kwam binnen met een grote vertraging. Koeien op het spoor. Helmut besloot de trein op spoor 3 binnen te laten komen, en we hoopten dat de trein snel weer kon keren. Maar wat denk je, men wilde hier bunkeren. Nee, niet genoeg kolen aan boord voor de terugreis. Normaal gesproken is er natuurlijk voldoende tijd, maar ja nu natuurlijk niet. Terwijl de loc nog bij de kolenkraan stond, kwam de sneltrein alweer binnen." "Nou dat is inderdaad vervelend", vond Franz. "Nog een geluk dat de trein niet uit drie rijtuigen bestond, zoals gebruikelijk". "Ja, dat is inderdaad geluk. De sneltrein had dan niet op spoor 2 gepast. Het rijtuig eerste klas kon vandaag niet meerijden. Iets met de remmen. Goed Franz, bedankt. Je hebt even rust, pas over een uur is jouw volgende rit".

Franz loopt, met het Franse pakket onder zijn ene arm en het bierpakket onder de andere, naar de koffieruimte.


De koffieruimte (rechts, links is een materiaalruimte)

[SimonH]

Grensverkeer (2)

De regelmatige treinverbinding met Saint Laurent loopt naar ieders tevredenheid. De Railbus is vaak goed bezet, en steeds meer Duitsers en Fransen weten de trein te vinden. Hoewel de trein nog maar enkele keren per dag rijdt, wordt nu al gesproken over een doorslaand succes.

Pogingen om te komen tot een doorgaande treindienst via Saint Laurent naar Strasbourg zijn voorlopig gestrand.

Wel wordt besloten een aantal extra slagen naar Saint Laurant in te leggen, waar aldaar aansluiting wordt gegeven op de trein van de SNCF naar Strasbourg. Voor deze ritten zal een getrokken trein worden ingezet. Meestal zal de oude 38-er, die sinds kort tijdelijk in Heußenstein is gestationeerd, de trein gaan trekken.

"Zo Wilhelm, ben je er klaar voor?" vraagt fahrdienstleiter Helmut aan de machinist van dienst, "klaar voor je eerste rit naar het verre Frankrijk?". "Nou eerste rit, ik ben er al vaker geweest hoor", zo moppert Wilhelm. "Ja, maar dat was nog de wegleerritten. Nu sta je er alleen voor". "Dat is zo ja. Maar ik ken de weg hoor, en ik ben niet helemaal alleen, Gunther heb ik ook nog!". De stoker komt net aangelopen. "Nou Gunther, ben je zo ver? Met een paar minuten is het tijd om te vertrekken". "Ja hoor, helemaal klaar. Ik liep net langs de trein, het is goed druk". "Nou dan zullen we de reizigers niet teleurstellen door te laat te vertrekken. Kunnen we op tijd weg Helmut?". "Geen probleem Wilhelm. Je zult bij deze rit soms op de goederentrein uit Offenburg moeten wachten, maar die is uitgevallen". "Nou dat is ook lekker gepland dan", antwoordt Wilhelm. "Meestal zijn er geen problemen Wilhelm, maar die goederentrein heeft nog wel eens een forse vertraging. Maar daarmee houden de hoge heren natuurlijk geen rekening".


De 38-er staat vertrekklaar op spoor 2

Na deze woorden stappen Gunther en Wilhelm in de cabine. Ze groeten machinist Franz, die aan de overzijde van het perron, op spoor 3, met de 86-er gereed staat met de trein naar Holzburg.


Beide treinen wachten op het vertreksignaal langs het middenperron van Heußenstein

"Het wordt wel eens tijd dat ze dat verzakte spoor aan gaan pakken", zo vind Gunther. Wilhem denkt er zo het zijne van, maar past er wel voor op zijn mening tegenover de jonge Gunther te gaan verkondigen. Hem is al eens te verstaan gegeven dat hij zich niet met dingen moet bemoeien die hem niet aangaan.

Beide machinisten krijgen tegelijk het vertreksignaal, en de beide machines beginnen te stampen. Langzaam rollen de treinen het station uit.


Vertrek van de beide treinen vanuit Heußenstein

groeten Simon

[SimonH]

Zaterdag

Vanuit Heußenstein vinden ritten plaats naar vele plaatsen in de omgeving. Naar Offenburg en verder naar het noorden wordt in de regel met een E41 gereden, alleen voor de ritten naar Saint Laurent wordt de railbus of, zoals onlangs, een stoomloc ingezet. Het grensbaanvak is nog niet onder de draad gebracht.

In Heußenstein zijn twee sporen geëlektrificeerd.

"Morgen, Franz!" bergroet Paul Derks de machinist, die duidelijk de slaap nog in de ogen heeft. "Morgen, herr Derks". "Franz, jouw rangeerdiensten vandaag vervallen. Heinrich had vandaag toch niet veel te doen, die kan de rangeerklussen wel uitvoeren. Wilhelm zit vast in Saint Laurent met zijn defecte loc". "Nog steeds!" roept Franz uit. "Kunnen we niet gewoon even met de 86-er Wilhelm en zijn trein ophalen?". "Dat ligt wat gecompliceerd Franz. Gelukkig zit in Saint Laurent een oude stationschef, die nog goed Duits spreekt. Ik bel hem regelmatig, en hij drukt me op het hart dat ze het regelen." "Nou, hopelijk zijn Wilhelm en Gunther snel weer terug. Al deze ellende op zijn eerste rit naar Frankrijk". "Zeg dat wel Franz. Goed, je mag vandaag de rit naar Frankfurt rijden. Een mooi ritje op deze zonnige dag. Heinrich heeft de loc en de rijtuigen al klaargezet op spoor 1. Het vertrek is pas over een half uur, dus je kunt nog rustig even koffie gaan drinken".

Franz is in zijn nopjes met de nieuwe opdracht. Rangeerdienst is niet helemaal aan hem besteed, en rijden op de E 41 vindt hij het mooiste wat er is. Vooral van het geknal geniet hij enorm. Bijna huppelend loopt hij naar de kantine.

In de kantine treft Franz rangeerder Johann, die net het laatste slokje van zijn koffie drinkt. "Morgen Johann! Wat is het een mooie dag he!"zo begroet Franz Johann. "Jaja Franz, dat zeg je natuurlijk nu omdat je straks lekker op de Knallfrosch weg mag!". Iedereen kent de voorliefde van Franz voor de E 41. "Nog koffie, Johann?" "Nee, ik moet eens aan de slag. De Köf moet nodig worden getankt".

Johann loopt naar de gereedstaande Köf en start de machine. Soepel slaat de dieselmotor aan. Johann loopt eens een rondje om de kleine locomotief heen, terwijl de motor warmdraait "klein, maar fijn" mompelt Johann. Na een paar minuten stapt Johann de Köf in, en rijdt naar de tankplaats.


De Köf bij de tankplaats

Een klein half uurtje later vertrekt Franz met de E 41 naar Frankfurt. Aan de haak slechts drie rijtuigen. Terwijl Franz rustig optrekt, is Heinrich bezig aan zijn eerste rangeerklus. Met de E 63 rangeert Heinrich op spoor 2 met een paar ketelwagens.





groeten Simon